Aktualizacja BIOSu

Aktualizacja BIOSu to proces, który może przynieść wiele korzyści – od zwiększenia kompatybilności sprzętu, przez poprawę stabilności systemu, aż po naprawę błędów i luki bezpieczeństwa. Choć wielu użytkowników komputerów rzadko zagląda do BIOSu, jego aktualizacja bywa kluczowa, zwłaszcza przy instalacji nowych podzespołów, takich jak procesor czy pamięć RAM, lub gdy komputer zaczyna zachowywać się niestabilnie.

W przeszłości aktualizacja BIOSu była czynnością ryzykowną i skomplikowaną, wymagającą dużej wiedzy technicznej. Obecnie większość producentów płyt głównych oferuje intuicyjne narzędzia i instrukcje, dzięki którym nawet mniej zaawansowany użytkownik może bezpiecznie przeprowadzić ten proces.

 

Co to jest BIOS w komputerze?

BIOS (Basic Input/Output System) to oprogramowanie zapisane na pamięci ROM (lub nowszej wersji – UEFI), które uruchamia się jako pierwsze po włączeniu komputera. Jego głównym zadaniem jest inicjalizacja sprzętu i uruchomienie systemu operacyjnego. BIOS odpowiada m.in. za wykrycie i konfigurację procesora, pamięci RAM, dysków, kart graficznych oraz innych komponentów.

Współczesne komputery coraz częściej korzystają z nowszego standardu UEFI (Unified Extensible Firmware Interface), który oferuje graficzny interfejs, obsługę myszy, większe bezpieczeństwo i lepszą funkcjonalność. Mimo to, wiele osób nadal używa określenia „BIOS” w odniesieniu do całego systemu firmware, niezależnie od tego, czy mówimy o tradycyjnym BIOSie czy UEFI.

 

Jak odpalić BIOS?

Dostęp do BIOSu możliwy jest już na samym początku uruchamiania komputera – zanim jeszcze załaduje się system operacyjny.

Aby wejść do BIOSu, należy:

1. Włączyć lub ponownie uruchomić komputer.
2. Nacisnąć odpowiedni klawisz – najczęściej jest to Del, F2, F10 lub Esc. Informacja o właściwym klawiszu zazwyczaj pojawia się na ekranie startowym (np. „Press DEL to enter Setup”).

W laptopach poszczególnych producentów może to wyglądać nieco inaczej:

• Lenovo – zwykle F1 lub F2,
• HP – zazwyczaj Esc lub F10,
• Dell – najczęściej F2,
• Acer – przeważnie Del lub F2.

Jeśli komputer uruchamia się zbyt szybko, a użytkownik nie zdąży wcisnąć odpowiedniego klawisza, można też wejść do BIOSu z poziomu systemu Windows 10 lub 11, wybierając:
Ustawienia > Aktualizacja i zabezpieczenia > Odzyskiwanie > Uruchom ponownie teraz (w sekcji „Uruchamianie zaawansowane”) > Rozwiązywanie problemów > Opcje zaawansowane > Ustawienia oprogramowania układowego UEFI.

 

Jak zaktualizować BIOS?

Aktualizacja BIOSu może przebiegać na kilka sposobów – w zależności od producenta płyty głównej i wersji BIOS/UEFI.

Oto najczęściej stosowane metody:

1. Z poziomu systemu operacyjnego (Windows)

Producenci, tacy jak ASUS, MSI, Gigabyte czy ASRock, oferują specjalne programy do aktualizacji BIOSu w środowisku Windows.

Przykładowe narzędzia:

• ASUS EZ Update,
• MSI Live Update,
• Gigabyte @BIOS,
• ASRock APP Shop.

Proces zwykle wygląda tak:

• Uruchamiasz aplikację producenta.
• Wyszukujesz najnowszą wersję BIOSu.
• Pobierasz i instalujesz aktualizację zgodnie z instrukcjami.

2. Za pomocą USB (tryb BIOS/UEFI)

To najbezpieczniejszy i najczęściej rekomendowany sposób:

• Wejdź na stronę producenta płyty głównej.
• Znajdź model swojej płyty i pobierz najnowszy BIOS.
• Rozpakuj plik i skopiuj go na sformatowany pendrive (FAT32).
• Uruchom komputer i wejdź do BIOSu.
• Użyj opcji typu „EZ Flash” (ASUS), „M-Flash” (MSI), „Q-Flash” (Gigabyte).
• Wskaż plik z aktualizacją i rozpocznij proces.

3. Za pomocą dedykowanego przycisku (BIOS Flashback)

Niektóre płyty główne posiadają funkcję BIOS Flashback – pozwala ona na aktualizację BIOSu nawet bez procesora czy pamięci RAM, przy użyciu USB i specjalnego przycisku. To idealne rozwiązanie, jeśli chcesz zaktualizować BIOS pod nowy procesor, który nie działa jeszcze na starej wersji firmware.

UWAGA: Podczas aktualizacji BIOSu nie wyłączaj komputera i nie przerywaj procesu. Może to prowadzić do trwałego uszkodzenia płyty głównej.

 

Jak sprawdzić wersję BIOS?

Zanim przystąpisz do aktualizacji BIOSu, warto sprawdzić, jaką wersję masz obecnie zainstalowaną.

Można to zrobić na kilka sposobów:

1. Z poziomu BIOSu

Po wejściu do BIOSu/UEFI wersja oprogramowania zazwyczaj wyświetla się na ekranie startowym lub w zakładce „Main”.

2. W systemie Windows

• Krok 1: Wciśnij Win + R, wpisz msinfo32 i zatwierdź.
• Krok 2: Otworzy się okno „Informacje o systemie”.
• Krok 3: Wyszukaj pozycję „Wersja/data BIOS” – tam znajdziesz dokładną wersję i datę publikacji.

3. W wierszu poleceń (z punktu widzenia UX, odradzałbym użycie screenu z ChatGPT, może zmniejszyć zaufanie czytelnika. Można użyć informacji ze screenu, ale tak aby nie było widać, że to dokładna kopia z AI)

Otwórz cmd i wpisz:

bash

wmic bios get smbiosbiosversion

Polecenie zwróci wersję zainstalowanego BIOSu.

 

Aktualizacja BIOSu może wydawać się procesem skomplikowanym, ale w rzeczywistości – przy zachowaniu ostrożności – jest stosunkowo prosta i często bardzo przydatna. Pozwala zwiększyć kompatybilność sprzętu, poprawić stabilność pracy komputera i zaktualizować zabezpieczenia. Przed przystąpieniem do aktualizacji warto upewnić się, że jest ona rzeczywiście potrzebna – nie zawsze najnowsza wersja jest wymagana, jeśli system działa poprawnie. Jednak w przypadku wymiany podzespołów lub występowania błędów – aktualizacja BIOSu to pierwszy krok, który może przynieść oczekiwane rezultaty.